مرگ تدریجی یک رویا: زندانی شدن حق تحصیل دختران در حباب کهنه تعصب طالبانی

۱۴ فروردین(حمل)۱۴۰۱-۲۰۲۲/۴/۳

طالبان پس از حضور هفت ماهه خود در قدرت هنوز با چالش ها و سردرگمی های بسیاری مواجه هستند. عدم شناسایی بین المللی، وضعیت دشوار اقتصادی، کمبود نیروی متخصص و اختلافات درون گروهی از عمده ترین مشکلاتی است که با آن دست و پنجه نرم می کند. در این میان، سردرگمی طالبان در مورد حضور دختران در مدارس و وضعیت آموزشی آنان نگرانی های زیادی را پیرامون آینده میلیون ها دختر در افغانستان ایجاد کرده است. سیاست های مبهم، عدم انسجام در تصمیم گیری و وضعیت تحصیلی در سراسر افغانستان، نبود برنامه جدی برای تحصیل دختران نشان دهنده مسیر پرچالش آموزش فراروی دختران این کشور است.

گذشته تاریک و آینده مبهم آموزش دختران در افغانستان

 به عبارت دیگر، تقریباً یک هفته پس از وعده طالبان برای بازگشایی مدارس دخترانه از کلاس ششم به بعد این حکومت در تصمیمی تازه باری دیگر حضور دختران در مدرسه را منع کرد. تصمیمی که با موج زیادی از واکنش ها رو به رو شد و نگرانی هایی در مورد آینده دختران و آموزش آنها در افغانستان را رقم زده است.  درواقع، طالبان از زمان روی کارآمدن خود به قدرت در ماه اوت مانع حضور تحصیل دختران بالای دوازده سال و به طور کلی اعمال محدودیت های زیادی علیه تحصیل دختران شده اند. این در حالی است که این گروه در ماه های نخست حضور شان در حکومت گفته بودند که دختران در سال نو می توانند به مکتب بازگردند. اما طالبان برخلاف وعده هایشان مانع حضور دختران در تحصیل شده اند.

درواقع، در ۲۳ مارس هنگامی که دختران افغانستان پس از هفت ماه وقفه آماده بازگشت به مدارس بودند، رهبری طالبان در تصمیم تازه خود اعلام کرد که مدارس دخترانه را بسته نگه می دارد تا زمانی که یونیفورم مدرسه مطابق با آداب، فرهنگ و شریعت افغانستان طراحی شود و به همه دختران گفته شد که بلافاصله مدارس را ترک کنند. استدلالی که به نظر می رسد ناشی از استناد طالبان به شریعت به عنوان ترفند قدیمی است که برای انکار حقوق زنان و دختران طراحی شده است. با این وجود، در همین راستا، وزارت معارف طالبان در تازه ترین اظهارات خود گفت : بازگشایی مکاتب دخترانه  کلاس هفتم تا دوازدهم از صلاحیت های رهبری امارت اسلامی است. هر زمانی که رهبری امارت اسلامی دستور بازگشایی بدهد، وزارت معارف آماده است که در همان روز تمام مکاتب دخترانه را بازگشایی کنند. اما این ممنوعیت در بیشتر نقاط کشور و سیاست نامشخص طالبان میلیون ها دختر را به طور قابل توجهی نسبت به تحصیل خود ترسانده است.

 قبل تر از این تصمیم، این گروه در ماه های ابتدایی حضور در قدرت با دستوری باعث بازگشایی مدارس متوسطه پسرانه و مانع حضور دختران کلاس ششم به بعد شدند. اگرچه در آن زمان(۲۱ سپتامبر) ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان ادعا کرد که وزارت معارف در حال آماده شدن برای تحصیل دختران دبیرستانی در اسرع وقت است اما تاکنون سیاست های ضد و نقیض بسیاری وجود داشته است. بنابراین، بر اساس همین سیاست های گمراه کننده طالبان بسیاری از دختران افغان از بازگشت به کلاس های درس محروم مانده و آینده تحصیلی آن ها در وضعیت نگران کننده ای قرار دارد. چنانکه با افزایش خشم بین المللی از چرخشِ ۱۸۰ درجه ای در تغییر عقیدۀ طالبان نسبت به تحصیل دختران، واکنش رسمی مقامات این گروه مغشوش و متناقض بود.

به طوری که طالبان در دفاع از موضع گیری اخیر خود، کمبود معلم را دلیل این تعطیلی ها عنوان کرده اعلام کردند که ضمنِ آن، ابتدا باید یک محیط مناسب نیز برای تحصیل دختران ایجاد و در مورد لباس فرم یا پوشش مناسب دختران تصمیم گیری شود. به گزارش گاردین و در بیانیه ای که از سوی وزارت معارف طالبان منتشر شد، چنین آمده است که گشایش مکاتب “تا اطلاع ثانوی که برنامه ای جامع مطابق با شریعت و فرهنگ افغانستان تدوین شود”، به تعویق خواهد افتاد. به عقیده برخی منتقدان و کارشناسان، تصمیم به تعطیل ساختن روند تحصیل برای دختران بالای ۱۱ سال هیچ ارتباطی به لباس فرم و پوشش آنها ندارد و در عوض، این رفتار نشانه ای از اختلافات عمیق در درون گروه طالبان پیرامون جهت گیری آینده حکومت در افغانستان است. لیکن در واکنش به این نظرات، طالبان اظهار کردند که هرگونه تصوری مبنی بر عدم بازگشایی مدارس به دلیل اختلافات داخلی “دور از واقعیت” است. به گفتۀ «هدر بار»، معاون بخش حقوق زنان دیدبان حقوق بشر، «یونیفرم ها در حال حاضر بسیار محافظه‌کار(مطابق سنت) هستند و مدارس نیز از پیش بر اساس جنسیت تفکیک شده ‌اند. آنها (طالبان) هفت ماه فرصت داشتند تا تصمیم بگیرند که دختران چه نوع روسری را سرکرده و گویی این هفت ماه نیز کافی نبود. این بهانه قابل قبولی نیست.» او افزود طالبان در دوران حکومت خود در دهه ۱۹۹۰ ممنوعیت های مشابهی را برای تحصیل و کار زنان ایجاد کردند و امروزه نیز قصد اعتراف بر این مسئله را ندارند که چون گذشته تمایلی برای حضور دختران در مدارس ندارند.

تلاش برای بقا مادی یا تقلا برای زنده نگه داشتن بقای معنوی؟

از زمانی که طالبان کنترل کشور را به دست گرفته اند، پیش ‌بینی ‌هایی مبنی بر فروپاشی قریب ‌الوقوع اقتصاد افغانستان وجود دارد، به طوری که بیش از ۹۰ درصد از جمعیت به فقر و گرسنگی کشیده شده ‌اند. این سقوط مالی تا حدی ناشی از اقدامات جامعه بین ‌المللی بود که دارایی ‌های خارجی افغانستان را مسدود کرده و کمک ‌های انکشافی/توسعه را در کنار تحریم‌ های دیگر متوقف ساخته است. در این حین، بسیاری از خانواده ها با کمبود شدید مواد غذایی و بحران گرسنگی مواجه شده و هیچ چشم اندازی برای کار ندارند. بنابراین، مشخص نیست که چند درصد از خانواده ها، به ویژه خانواده های کم درآمد و آنهایی که در مناطق روستایی هستند، خواهند توانست دختران خود را بدون توجه به اقدامات طالبان به مکتب بفرستند. این درصد از افراد که موافق و متمایل به حضور فرزندان خود در مدارس باشند نیز، خانواده ‌هایی هستند که عملاً می ‌توانند به دبیرستان ‌های دخترانه دسترسی داشته باشند و یا آن ‌هایی هستند که می ‌توانند در شرایط سخت اقتصادی کنونی این کار را انجام دهند.

همچنین در همین رابطه، فعالان حقوق زن می گویند که ممنوعیت تحصیل دختران تنها وضعیت وخیم اقتصادی افغانستان را تشدید می کند. بر اساس گزارش یونیسف بیش از یک میلیون کودک زیر پنج سال دچار سوء تغذیه حاد هستند. به گفته آژانس پناهندگان سازمان ملل، بیش از نیمی از جمعیت کشور حدود ۲۴ میلیون افغان به کمک های بشر دوستانه «حیاتی» نیاز دارند. تغییر مسیر طالبان در مورد وضعیت مدارس، که به عنوان تلاشی برای راضی کردن تندورهای درون صفوف خود تلقی می شود، احتمالاً تلاش های آن ها را برای به رسمیت شناختن اهدا کنندگان بین المللی مختل خواهد کرد.

چراکه این تغییر رویکرد چند روز قبل از کنفرانس بین المللی  کمک کنندگان در ۳۱ مارس که هدف آن جمع آوری ۴٫۴ میلیارد دلار برای کمک به کاهش بحران انسانی در مورد افغانستان قرار بود برگزار شود، گرفته شد. کنفرانس اهدا کنندگان می توانست گام مهمی در جهت پایان دادن به این بحران باشد. چراکه کمک کنندگان بیشتر توجه خود را بر بازگشایی مدارس متوسطه دخترانه توسط طالبان متمرکز کرده اند و این موضوع اهمیت نمادین زیادی پیدا کرده است. اما طالبان با دو برابر کردن ممنوعیت تحصیل دختران متوسطه پیام خود را فرستادند. این در حالی است که تمویل کنندگان امیدوار بودند که بازگشایی مدارس متوسطه دخترانه نشانه مهمی باشد که طالبان مایل به سازش هستند.  اما به نظر می رسد که طالبان مصمم هستند که به عقب نشینی عمده خود از تقریباً تمام حقوق زنان و دختران ادامه دهند. در همین رابطه هیدر بار معتقد است که برای پیشرفت افغانستان به شدت به دختران و زنان نیاز دارد که آموزش ببینند. طالبان باید فوراً مکاتب متوسطه دخترانه را بازگشایی کرده و به موارد متعدد نقض حقوق زنان و دختران پایان دهند. به همین جهت، تمویل کنندگان باید به فشار بر طالبان برای پایان دادن به نقض حقوق بشر  ادامه دهند و در عین حال به یاد داشته باشند که کمک آنها به شدت مورد نیاز است. نه توسط طالبان بلکه توسط افغان هایی که گرسنه هستند و کودکانی که از سوء تغذیه می میرند. ایجاد توازن بین این اولویت های رقابتی دشوار است اما غیرممکن نیست، و تعهد به انجام این کار مدیون افغان هاست که در وضعیت ناامید کننده شان عمدتاً با تصمیم گیری در پایتخت های خارجی شکل گرفته است(Barr,2022).

واکنش ها به محرومیت تحصیل دختران از آموزش

در این میان اقدامات طالبات واکنش هایی را در برداشته است. چنانکه آنتیوگوترش دبیر کل سازمان در مورد مسدود ماندن مکاتب به روی دختران در توییتی نوشته است که حمایت از حقوق زنان و دختران افغانستان حمایتی است که کودکان را از گرسنگی و جوامع را از فقر نجات می دهد. او نوشته است: من عمیقاً متاسفم که تحصیل دختران  بر روی کلاس ششم به حالت تعلیق باقی مانده است، این کار نقض غیرقابل توجیه حقوق برابر است که به کل کشور آسیب می رساند. همچنین، شورای امنیت سازمان ملل متحد نگرانی عمیق خود را در مورد بسته شدن مکاتب دختران نوجوان ابراز کرد و از مقامات فعلی در افغانستان خواست تا مدارس را برای همه دانش آموزان دختر بدون تاخیر بیشتر بازگشایی کنند.

همچنین، شورای امنیت سازمان ملل در یک اعلامیه رسانه ای گفت که اعضا در ۲۵ مارس یک جلسه توجیهی توسط دبورا لاینز نماینده ویژه سازمان ملل در مورد حق تحصیل برای همه افغان ها برگزار کردند. در این بیانیه آمده است« اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد از دبورا لاینز خواستند تا طبق دستور یوناما به تعامل با همه بازیگران و ذینفعان سیاسی مرتبط افغانستان از جمله مقامات مربوط در مورد این موضوع ادامه دهد و شورای امنیت سازمان ملل را در جریان پیشرفت ها قرار دهد. بر اساس این اعلامیه اعضا بر اهمیت تلاش های جامعه جهانی برای حمایت از افغانستان  از جمله آموزش و افزودن هماهنگی یوناما در این زمینه تاکید کردند. علاوه بر این، شورای امنیت سازمان ملل متحد بر حمایت خود از مردم افغانستان تاکید کرد.

یمینی میشرا، مدیر عفو بین الملل در آسیای جنوبی نیز در این باره معتقد است که: محروم کردن دختران از حق تحصیل تأثیر گسترده ای بر چشم انداز بازسازی اجتماعی و رشد اقتصادی افغانستان خواهد داشت. در همین رابطه عفو بین الملل  از جامعه بین المللی می خواهد که حقوق زنان و دختران برای تحصیل را در مذاکرات با مقامات طالبان خط قرمز خود قرار دهند. طالبان باید بدون تاخیر بیشتر به دختران در هر سنی اجازه دهد که به مدرسه بروند و از بهانه های بدبینانه برای پیشبرد برنامه تبعیض آمیز خود دست بردارند.

توماس وست، نماینده ویژه ایالات متحده در امور افغانستان  در توئیتر خود شوک و ناامیدی عمیق خود را در مورد این تصمیم نوشت و آن را « خیانت به تعهدات عمومی در قبال مردم افغانستان و جامعه جهانی» خواند. وی گفت که طالبان به صراحت اعلم کرده اند که همه افغان ها حق تحصیل دارند و افزود به خاطر آینده کشور و روابط آن با جامعه جهانی از طالبان می خواهم که به تعهدات خود در قبال مردم خود عمل کنند.

اختلافات درون گروهی طالبان و ضربه های آن بر آموزش دختران

 اما نکته ای که در مورد سیاست های بسته طالبان در مورد تحصیل دختران وجود دارد این مسئله است که به اعتقاد ناظران این سیاست ها ناشی از وجود اختلافات درون گروهی طالبان است. از زمانی که طالبان در اوت ۲۰۲۱ به قدرت رسید، گزارش های مداومی از اختلافات میان رهبری ارشد وجود دارد. بر اساس این گزارش ها، اعضای تندرو بیشتری با عمل گرایان که می خواهند تعامل بیشتری با جهان ببینند، در تضاد هستند. گزارش ها می گویند این گروه در حالی که به اعتقادات اسلامی خود وفادار هستند اما می خواهد نسبت به آخرین باری که بر افغانستان حکومت می کردند، خشن تر عمل کنند و زنان را از کار و دختران را از رفتن به مکتب منع کنند.  چنانکه این گروه هرچند بارها اعلام کرده اند که باید دختران مطابق قوانین اسلامی آموزش ببینند اما تاکنون به طور دقیق این قوانین برای تحصیل دختران مشخص نشده است. یونیفورم دانش آموزان، برنامه درسی، سیستم حمل و نقل و تفکیک جنسیتی از جمله مواردی است که از زمان تصرف طالبان مورد بحث قرار گرفته اند.

گمان می رود که تصمیم برای تعطیلی مدارس در یک جلسه سه روزه کابینه در ولایت جنوبی قندهار صورت گرفته و حتی این مسئله در محافل طالبان نیز نوعی بلوا و غافلگیری برانگیخته است. هارون نجفی زاده، خبرنگار افغانستان در همین رابطه اذعان کرد که: «نسل قدیمی طالبان –به نمایندگی از هبت الله آخوندزاده رهبر مذهبی این گروه و ملاحسن آخوند، رئیس الوزرای دولت موقت– از نظر ایدئولوژیک با فرستادن دختران به مکتب مخالف هستند. آنها نمی توانند این روند را تاب آورده، آن را غیراخلاقی دانسته و مطابق با فرهنگ محلی نمی دانند. او همچنین افزود که یک منبع نزدیک به رهبری این گروه ظاهراً شنیده است که ملا حسن آخوند اظهار کرده تا زمانی که زنده است نمی‌خواهد دختران را در مکتب در ولایت قندهار ببیند. اما به نظر می رسد که این بیانیه را به سایر ولایات مانند کابل، بامیان یا هرات تعمیم نداده است. به هرروی، تصمیم برای دور کردن دختران از کلاس های درس و تحصیل تنها یک هفته پس از آن گرفته شد که وزارت معارف طالبان اعلام کرد مدارس برای همه دانش آموزان باز خواهد شد. این در حالیست که عبدالسلام ضعیف، یکی از اعضای موسس این گروه و دیپلمات با سابقۀ طالبان، از این ممنوعیت انتقاد کرد. وی گفت: ما باید آبروی خود را حفظ کرده و دختران باید هر چه زودتر به مدرسه بازگردند. رهبران دیگر نیز -که گفته می شود اکثریت شبکه حقانی و همچنین عبدالغنی برادر معاون نخست وزیر، یکی از بنیانگذاران جنبش که مدت هاست ترجیحش بر دیپلماسی بین المللی بوده است- از بازگشت همه دختران به مدرسه حمایت کرده بودند (Glinski and Kumar, 2022).

 اما چرا آموزش دختران مهم است؟نگاهی به چند پیش فرض و انگاشت اولیه از روندِ پذیرش و درک اهمیت تحصیلات متوسطه برای دختران

انگاشت و فرض اول این است که تحصیلات متوسطه دختران برای اکثر افغان ها و به همان اندازه که برای جامعه بین المللی مهم است، اهمیت دارد. موضوع تحصیل دختران به نقطه عطفی برای این افراد به ویژه زنان تبدیل شده است. برای بسیاری از کسانی که با طالبان مخالفند، به ویژه آنهایی که پس از اوت ۲۰۲۱ کشور را ترک کردند، این جریان نمادیست از آنچه که به عنوان ایدئولوژی ظالمانه و متعدیِ طالبان درک و دریافت شده است. از زمانی که طالبان در دهه ۱۹۹۰ از رفتن دختران به مدرسه ممانعت کردند، آموزش دختران توجه رسانه های جهانی را به خود جلب کرده است. این جریانِ ممنوعیت که امروزه نیز بار دیگر شاهد تکرار آن هستیم، بخشی از مجموعه اقدامات سرکوبگرانه و تفکرات جزم اندیشیست که شامل ممنوعیت کار یا خروج زنان از خانه بدون همراه مرد نیز می شود. علاوه بر این، زنان از مشارکت در سیاست یا سخنرانی علنی نیز منع شدند. به باور برخی ناقدان، انتظار می رفت که پس از پایان دوره اول قدرت یابی طالبان در سال ۲۰۰۱، شاهد موج عظیمی از دخترانی باشیم که به مدرسه می روند، و یا نظاره گرِ زنانی باشیم که برای معلم شدن و تدریس هجوم می آورند. اما پس از میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری و در بوق و کرنا کردن دستاوردهای فراوان، ارقام و آمار، روند حضور و نقش زنان همچنان روایتِ گیج‌ کننده و مبهمی را روایت می‌کنند. آمارهای وزارت معارف در افغانستان نیز به طرز مشهودی قابل اعتماد نیستند. اما همه گزارش ها براین امر متفق القول هستند که در طول تاریخ دختران نسبت به پسران در دسترسی به آموزش و تحصیلات بیشتر عقب ماندند. گرچه شواهدی از آغاز تغییر تدریجیِ جریان آموزش دختران وجود داشته است، اما با وجود تمایل شدید بسیاری از زنان و دختران افغان برای دسترسی به آموزش، این ارقام منعکس کنندۀ تعجیل مصرانۀ جامعه افغانستان برای تامین و تضمین گسترده و فراگیر این روند در سراسر کشور نیست. در یک بررسی ۲۰ ساله که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، یونسکو اعلام کرد که: “تعداد دختران در آموزش عالی از حدود ۵۰۰۰ نفر در سال ۲۰۰۱ به حدود ۹۰۰۰۰ در سال ۲۰۱۸ افزایش یافت.” گرچه از یک سو حدود ۱۶ درصد از مدارس دختران را می پذیرفتند – اما کمبود زنان برای تدریس آنها به ویژه در مناطق روستایی وجود داشت، و این در حالی بود که بسیاری از خانواده ها تمایل داشتند دخترانشان نزد معلمان زن درس بخوانند. همچنین در سال ۲۰۱۸، تنها ۳۶ درصد از معلمان مدارس متوسطه زن بودند و این تعداد نیز غالباً در مناطق شهری متمرکز بودند. از دیگر سو همچنین می توان گفت نرخ ترک تحصیل برای دختران نیز بالا بود (۶۲٪ در دختران بین ۱۳ تا ۱۵ سال) که این روند در نتیجۀ نگرشی محافظه کارانه در میان افغان ها به طورکلی و طیف وسیعی از مسائل و مشکلاتِ دیگر بود. علاوه بر این، به باور برخی ناقدان، آزار جنسی -پسران و دختران- توسط معلمان، مددکاران اجتماعی و سایر دانش ‌آموزان، یک مشکل جدی و پایدار بوده است. مضاف براین موارد، شیوع ویروس کووید-۱۹ فشار بیشتری هم بر بودجه مردم و هم بر بخش آموزش و پرورش درگیر وارد کرد.

تفکر طالبانی

اما فرض و انگاشت دوم این است که طالبان پیوسته مترصد فرصتی هستند تا زندگی را برای زنان و دختران افغان سخت تر کنند و اتخاذ این دست تصمیم ها نیز در ادامۀ تحکیم و تثبیت سیاست های زن ستیزانه، محبوس ساختن این قشر از جامعه در پستوی خانه ها، و تفکیک جنستی برای نرمالیزه ساختن نابرابری هاست. این روند مطمئناً در اولین دوره حکومت و قدرت آنها صادق بود. طالبان عمیقاً محافظه کار بوده و خود را محافظان و پاسداران اخلاق می دانند، چنان که ویژگی برجستۀ آنها بر مبارزه با فساد تاکید دارد. وزیر تحصیلات عالی- بخشی از یک دولت تماما مردانه- علناً اعلام کرده است که اسلام مهمتر از مدارک تحصیلی است، بنابراین برای برخی، تحصیل برای پسر و دختر ارزشی ندارد.

اما طبق فرض و انگاشت سوم، طالبان در یک حباب کهنه و منزوی بین المللی از تعصب مذهبی عمل می کنند و بسته نگه داشتن مدارس متوسطه دخترانه با نگرش ظالمانه آن نسبت به زنان به طور کلی مطابقت داشته و درنتیجه این روند می تواند برنامه ریزیِ بلند مدتی برای سیاست های آتی این گروه باشد. چنانچه بدون دانش‌آموز دختر دبیرستانی، به زودی هیچ زن جوانی نخواهد بود که جای خود را در دانشگاه حفظ کند. در همین راستا یادآوری این نکته مهم است که طالبان در دو دهه گذشته با مذاکره و انجام معاملات جان سالم به در برده اند و تصور این فرض غیرممکن نیست که طالبان کاهش تدریجی محدودیت های تحصیل زنان را با امتیازات جامعه بین المللی در مورد تحریم های مالی منوط سازد (Azarbaijani Moghaddam,2022).

تحصیل دختران و مسیر دشوار پیش رو

با این وجود، طالبان حتی اگر به دختران اجازه حضور در مکاتب را بدهند با موانعی رو به رو خواهند شد. کمبود طولانی مدت معلمان زن احتمالا اکنون حادتر است. زیرا بسیاری از متخصصان از کشور به دنبال تسلط طالبان فرار کردند. بر اساس گزارش یونیسف تنها یک سوم معلمان در سال ۲۰۱۶ زن بودند و این نسبت در مناطق روستایی و بالاتر از سطح ابتدایی بسیار کمتر بود. باتوجه به اینکه تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد از معلمان زن دارای صلاحیت کامل هستند، در مورد استاندارد آموزشی که دختران دریافت خواهند کرد نیز علامت سوال وجود دارد. مسئله دیگر کمبود فرصت های شغلی است. از آنجایی که طالبان عملاً زنان را از اکثر مشاغل منع می کند ممکن است خانواده ها تمایل کمتری به تحصیل دختران خود داشته باشند. همچنین این نگرانی وجود دارد که مدارس دختران به طور فزاینده ای بر آموزش دینی متمرکز شود. به گفته دیده بان حقوق بشر مقامات طالبان  در چندین استان در حال حاضر موضوعات سکولار را از برنامه درسی حذف کرده و مطالعات دینی را گسترش می دهند. این در حالی است که دختران در مناطق روستایی با موانع بیشتری رو به رو هستند. به گفته مرکز توسعه جهانی  در حالی که ۷۰ درصد دختران قبل از تسلط طالبان در مناطق شهری به مکاتب ابتدایی می رفتند تنها ۴۰ درصد دختران در مناطق روستایی /اموزش ابتدایی می دیدند. نگرش هاس سنتی در مورد دختران، همراه با فقر، نگرانی های امنیتی و مشکلات حمل و نقل از جمله دلایل متداولی هستند که باعث می شود خانواده های روستایی دختران خود را از رفتن به مدرسه باز دارند(Batha,2022).

اما به طور کلی اکنون شرایط بسیار متفاوت تر از دوره نخست حکومت داری طالبان است. چنانکه در دو دهه گذشته به واسطه ایجاد آگاهی، کمک های جامعه جهانی در بخش آموزش و انگیزه در بین دختران برای تحصیل بالا رفته است. بر اساس یک گزارش نظرسنجی در سال ۲۰۱۹ توسط بنیاد آسیا حمایت از تحصیل دختران در افغانستان همچنان بالاست. با این حال آینده برای تحصیل دختران افغانستان در صورت بی توجهی جامعه جهانی و تحت فشار قرار دادن طالبان تنها با بیانیه های لفظی و سکوت جدی در برابر تصمیمات آنها تیره و تار به نظر می رسد.

منابع

Azarbaijani Moghaddam, Sippi, (2022), “The Taliban is holding girls’ education hostage in Afghanistan – the question is, why?”, https://theconversation.com/the-taliban-is-holding-girls-education-hostage-in-afghanistan-the-question-is-why-179976

Barr,Heather(2022), “Taliban Close Girls’ Secondary Schools in Afghanistan, Again”, https://www.hrw.org/news/2022/03/23/taliban-close-girls-secondary-schools-afghanistan-again#

Batha, Emma(2022), “Taliban U-turn leaves Afghan girls shut out of school”, https://news.trust.org/item/20210831110425-cvykj/

Glinski, Stefanie and Kumar, Ruchi , (2022), “Taliban U-turn over Afghan girls’ education reveals deep leadership divisions”, https://www.theguardian.com/global-development/2022/mar/25/taliban-u-turn-over-afghan-girls-education-reveals-deep-leadership-divisions-afghanistan