مهاجرت: سوژه دوباره نوید محمودی در «مردن در آب مطهر»
مردن در آب مطهر
۱۳ دی(جدی)۱۳۹۹-۲۰۲۰/۱/۲
نام فیلم: مردن در آب مطهر
نام کارگردان: نوید محمودی
تهیه کننده: جمشید محمودی
بازیگران: محمد علی شادمان، ندا جبرئیلی، سوگل خلیق، علیرضا آرا، پیمان مقدمی، خیام وقار کاشانی، امیررضا رنجبران، متین حیدری نیا، صدف عسگری
محصول سال: ۱۳۹۸
محصول کشور: ایران
«مردن در آب مطهر» فیلمی جدید از برادران محمودی است که در سال ۱۳۹۸ ساخته شده است. فیلم مردن در آب مطهر داستان زندگی چند جوان مهاجر را حکایت می کند که قصد رفتن به اروپا را دارند.منتقدان این فیلمنامه را کهنه و نخ نما می دانند که به سراغ موضوعی تکراری رفته است. فیلم به مساله مهاجرت می پردازد که به خودی خود ماهیت تلخی دارد اما حجم سیاه نمایی درام بخش هایی آراد دهنده می شود. بازیگران ایرانی در نقش مهاجران افغان بازی های خوبی دارند: خصوصا علی شادمان. روند کشدار درام از رمق مخاطب به هنگام تماشای فیلم می کاهد. این فیلم محصول کشور ایران و در ژانر خانوادگی و عاشقانه می باشد. این فیلم در بخش سودای سیمرغ سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر حضور دارند. همچنین این فیلم جایزه بهترین فیلم در جشنواره بوسان را دریافت کرد. همچنین برادران محمودی علاوه بر این فیلم در این جشنواره با فیلم هایی دیگری مانند« چند متر مکعب عشق»،«رفتن»،«رونا مادر عظیم» و فیلم «هفت و نیم» حضور پیدا کردند که موفق به دریافت جایزه جایزه بهترین فیلم کیم برای «رونا مادر عظیم» و برای فیلم«رفتن» جایزه ویژه هیات داوران را در جشنواره بوسان دریافت کرده بودند.
مردن در آب مطهر نسل جدید افغانستان را از جانب کشور خودش و سنت های آسیب دیده معرفی می کند و همین طور آسیبی که از سمت اروپایی ها و در این قصه کشور آلمان به مردم افغانستان رسیده و بخشی از فیلم هم به مشکلات این نسل برای عبور از خاک ایران می پردازد که انها را با قاچاقچیان انسان و بدترین لایه های بزه کار در این کشور مواجه می کند. فیلم در فضای بسته و تاریک عقب یک کامیون شروع می شود که عده ای نوجوانان افغانستانی به همراه یک مادر و دختر درون کانتینر کامیونی که افغانستانی ها را به ایران قاچاق کرده، در حال صحبت هستند. چنین فضایی در سینمای برادران محمودی تقریبا شخصیت پیدا کرده است. تمام فیلم هایی که برادران محودی ساخته اند، حاوی یک مضمون غلیظ عاشقانه است و همیشه این تم عاشقانه پایانی تلخ داشته است. مسئله فیلم که بر محور مهاجرت می چرخد بیشتر جامعه سنتی افغانستان است تا جوامعی که میزبان مهاجران افغان هستند(جلیل زاده،۱۳۹۸)
به زعم منتقدان فیلم «مردن درآب مطهر» از مسیر اصلی خود خارج شده است. نماهای فیلم عموماٌ کلوزآپ، نماهای نزدیک هستند. دیدن این فیلم به تماشاگر احساس خفقان می دهد. همچنین شکل نماها و مدل تقطیع شان هم سرالی است. بدون اینکه حتی کوچک ترین نکته خلاقانه ای داشته باشند. فیلنماه سرگردان است و بین موقعیت های مختلفی مانند سختی های مهاجرت، تعصب های ناموسی، عشق و عاشقی و فقیر معالق می ماند. فیلم تکه پاره است و خنثی بودن عجیب قهرمان هم این کلاف را سردرگم تر می کند. به طور مثال، پسری که فیلم با قرار گرفتن او در جای کوچکی در اتوبوسی قاچاق آغاز می شود، در ابتدا وارد یک داستان عاشقانه می شود، رابطه عاشقانه ای که با جلوتر رفتن فیلم پر از تناقض می شود.با رسیدن به تهران موضوع فیلم به یک باره تغییر می کند و چالش هایی مانند فقر، دشواری های زندگی یک مهاجر در ایران و از از بین رفتن هویت اصلی فرد در جدال با مهاجرت غیر قانونی می شود. و سپس داستان تعصب های ناموسی به میان می آید. در این جریان قهرمان داستان خنثی ترین آدم ممکن است و کاری نمی کند(مهراب پور،۱۳۹۸).
اما آنچه در این میان نیروی محرکه فیلم است و به داستان فیلم کمی سرو سامان می دهد، پدیده ای به نام مهاجرت است که ذهن حامد را به شدت درگیر خود کرده است. در حالیکه حامد از اصل و واقعیت این موضوع بی اطلاع است و در تهران متوجه می شود که برای مهاجرت باید دین خود را تغییر دهد و این مساله درگیری های ذهنی فراوانی را برای او به وجد می آورد. برادران محمودی در این فیلم در تلاش هستند تا با حفظ لوکیشن های محدود و کمترین اتفاقات ممکن، موفقیت فیلم های قبلی شان را به دست بیاورند که در عمل شکست خورده اند و تنوع در صحنه و شخصیت های داستان می توانست کمک بیشتری بریا موفقیت فیلم به آنان کند(سلام نو،۱۳۹۸). همچنین به عقیده برخی دیگر این فیلم بسیار حسایت برانگیز است. چراکه براداران محمودی که اصالت افغانستانی دارند در پنج فیلمی که تهیه و کارگردانی کرده اند موضوع رنج و سختی های افغان های ایران را دستمایه اصلی ساخت فیلم هایشان کردند و به نوعی صدای مردم افغانستان در آثارشان بودند. تصویر زندگی سخت که حالا در پنجمین فیلم آنها می تواند با دقت و تمرکز بیشتری مورد واکاوی قرار بگیرد. چراکه مقصد فیلم های برادران محمودی علاوه بر نمایش در داخل ایران عمدتا جشنواره های خارجی بوده. همین رویکرد بین المللی می تواند حساسیت ها را در به تصویر کشیدن فضای داخلی ایران و وضعیت زندگی مردم آن را دو چندان کند(تقی زاده،۱۳۹۸).
بهروری، این فیلم در ادامه کارهای قبلی برادران محمودی با موضوع مهاجرت و ترکیبی از عاشقانه های شخصیت های فیلم است. مسئله ای که در حال تبدیل شدن به یک امر عادی در داستان های آنها شده است. و زمان آن رسیده است که ابتکار عمل بیشتری برای موضوعات فیلم در نظر بگیرند.
منابع
۱٫نقد فیلم«مردن در آب مطهر»/ روایت تکراری داستان مهاجران افغانی توسط برادران محمودی»،(۱۳۹۸)، قابل دسترس در:
۲٫تقی زاده، محمد(۱۳۹۸)،«نگاهی به فیلم مردن در آب مطهر/ مهاجرت، مسیحیت، ملیت و چند داستان دیگر»، قابل دسترس در:
:https://cinemacinema.ir/naghd/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%A8-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA%D8%8C-%D9%85/
۳٫جلیل زاده، میلاد(۱۳۹۸)،«نقد فیلم مردن در آب مطهر: بازی برادران محمدی با کارت های لو رفته»، قابل دسترس در:https://filmgardi.com/mag/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%A8-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%D8%9B-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85
۴٫مهراب پور،مدیسا(۱۳۹۸)« نقد فیلم مردن در آب مطهر- این باتلاق است نه آب مطهر»، قابل دسترس در:
https://www.namava.ir/blog/die-in-holy-water-movie-review/amp/