اعتراف بزرگ پاکستان: میزبان طالبان هستیم
۸ تیر (سرطان) ۱۴۰۰ – ۲۹ / ۶/ ۲۰۲۱
پاکستان نقشه
مقامهای پاکستانی این اواخر آشکارا از روابط خود با طالبان سخن میگویند
وحیده پیکان کارشناس حوزه آسیای میانه
شیخ رشید احمد، وزیر داخله پاکستان، در گفتوگوی صریح تلویزیونی اذعان کرده است که تقریبا تمام ادعاهای دولت افغانستان مبنی بر حمایت پاکستان از گروه طالبان درست است. او به برنامه جرگه تلویزیون جئو نیوز پاکستان (Geo news) گفت که خانوادههای رهبران طالبان در شهرهای مختلف پاکستانند و اجساد و مجروحان طالبان که در جنگ افغانستان کشته میشوند، به پاکستان منتقل میشوند.
وزیر داخله پاکستان گفت: «نکته این است که خانواده طالبان و دیگران در اینجا (پاکستان) به سر میبرند، آنها در مروت، لوی بیر، بارکو و ترنول و دیگر شهرها زندگی میکنند.»
آقای رشید احمد از گروه طالبان خواست: «طالبان افغانستان باید فیصله کنند (تصمیم بگیرند) که به طالبان پاکستانی (گروه شورشی که علیه دولت پاکستان میجنگد) بفهمانند، همانطوری که ما خواهان صلح در افغانستان هستیم طالبان افغانستان به تحریک طالبان پاکستان و سایر عناصر اجازه هیچگونه دخالت در پاکستان را ندهند و ما انشالله ظرف یک ماه کار حصارکشی مرز میان افغانستان و پاکستان را تمام میکنیم.»
دولت پاکستان سالها اتهامهای مبنی بر حمایت ارتش این کشور از گروه طالبان را تکذیب کرده است و در این ۲۰ سال در برابر پشتیبانی ارتش پاکستان از طالبان سکوت کرده است. اما اکنون چه اتفاقی افتاده است که پاکستان آشکارا به حمایتش از طالبان افتخار میکند؟
گروه طالبان در شورشی که در افغانستان برپا کرده باعث کشتار بیش از ۶۰ هزار سرباز افغان و تقریبا ۳ هزار متحد بینالمللی آنها و عمدتا آمریکاییها شده است.
ارتش آمریکا در این دو دهه بارها پاکستان را تحت فشار فزاینده قرار داده است تا دست از حمایت طالبان بردارد. مهمترین خواست واشینگتن و دیگر پایتختهای اروپایی بستن پناهنگاههای امن طالبان در خاک پاکستان، اخراج یا تحویل رهبران طالبان به دولت افغانستان، قطع حمایتهای نظامی، آموزش و مالی از طالبان و پایان دادن به بازی دوگانه پاکستان بوده است.
اسلامآباد که همواره به دنبال ایجاد استراتژی عمیق و یک دولت متحد و وابسته به خود در کابل بوده است، کوشیده است از بار این اتهامها شانه خالی کند. آسانترین کار هم این بوده است که هرگز به پناه دادن به طالبان اعتراف نکند و تمام گزارشهای امنیتی و اطلاعاتی افغانستان و آمریکا را از اساس تکذیب کند.
این سیاست انکار تا دو سال پیش به شدت پیگیری میشد اما در سال ۲۰۱۹ که مذاکرات آمریکا با طالبان به مرحله سرنوشتسازی رسید و دو طرف برای پایان بخشیدن به حضور نظامیان آمریکایی و قطع رابطه طالبان با القاعده ۱۸ ماه گفتوگو کردند، دست پاکستان آهسته آهسته از پشت پرده بیرون آمد و مدعی شد که اسلامآباد نقش مهمی در آوردن طالبان به میز مذاکره داشته است.
آمریکا و طالبان سرانجام در ماه فوریه ۲۰۲۰ توافقنامه صلح قطر را امضاء کردند که تا حد زیادی توانست از طالبان قباحتزدایی کند و زمینه رفتوآمد این گروه به پایتختهای منطقه از جمله تهران و مسکو را فراهم کند.
فضای سیاسی دیگر تغییر کرده است و از این جهت به نظر میرسد که رهبران پاکستانی نهتنها از پناه دادن و حمایت گسترده چندجانبه از طالبان شرم نمیکنند که به آن افتخار هم میکنند.
گروه طالبان در پی توافق با آمریکا حملات گستردهای در مناطق مختلف افغانستان انجام میدهند. این حملات از اول ماه مه سال ۲۰۲۱ میلادی که جو بایدن جدول زمانی خروج نظامیان کشورش را اعلام کرد، پیچیدهتر و بیشتر هم شده است. در دو ماه گذشته بیش از ۵۰ شهرستان یا به دست طالبان تصرف شده است یا بین جنگجویان طالبان و نیروهای امنیتی افغان دست به دست شده است.
به نظر میرسد پاکستان به این فکر افتاده است که اکنون با اعلام رسمی حمایت از طالبان زمان برداشتن محصول فرارسیده است. ارتش پاکستان در پیشرویهای طالبان خود را سهیم میداند و مدعی است که طالبان باید با گروههایی که منافع پاکستان را به خطر میاندازد، مخالفت کند.
درگیری لفظی و تنش بین کابل و اسلامآباد نیز این اواخر شدت بیشتری گرفته است.
در تازهترین مورد امرالله صالح، معاون اول رئیسجمهوری افغانستان، نوشت: «اسلامآباد به عنوان میزبان طالبان از روز زایش تا امروز میتواند نقش قابل لمسی در صلح بازی کند و بدین سان به دوست قابل باور ملت افغانستان تبدیل گردد.»
او افزود: «گزینه دیگر که برای ابد در دور صفر و هیچ خواهد چرخید این است که آنها به سیاست کنونی خویش ادامه دهند و ادامه سیاست کنونی یعنی در حرف با جمهوریت در عمل با طالبان هم برای ما و هم برای خودشان چیزی به جز دست و پا زدن در لجنزار بیاعتمادی نخواهد بود.»
از سوی دیگر، شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان در گفتوگو با طلوع نیوز برخی مسئولان (اشارهاش به مقامهای ارشد دولتی افغانستان بود) را به مخالفت با روند صلح و بهرهبردای از جنگ متهم کرد و گفت طالبان تنها عامل افزایش خشونت و کندی در روند صلح افغانستان نیست.
اظهارات مقامهای ارشد پاکستانی حس بیاعتمادی بین کابل و اسلامآباد را بیش از پیش افزایش خواهد داد که این موضوع میتواند بر روند مذاکرات صلح تاثیر منفی داشته باشد.
منبع: ایندیپندنت فارسی